จุดมุ่งหมายของการประเมินหลักสูตร
การประเมินหลักสูตรเป็นขั้นตอนหนึ่งของการพัฒนาหลักสูตร
มีจุดมุ่งหมายของการ
ประเมินหลักสูตรที่นักการศึกษาได้กล่าวไว้ ดังนี้
วิชัย วงษ์ใหญ่
(2537, หน้า 218-219) กล่าวว่าการประเมินหลักสูตรมีจุดมุ่งหมายที่สำคัญ
3 ประการ คือ 1)
เพื่อหาคุณค่าของหลักสูตรว่าสามารถตอบสนองตามวัตถุประสงค์ที่หลักสูตรนั้นต้องการหรือไม่
2) เพื่อตัดสินว่าเค้าโครงและรูปแบบระบบของหลักสูตรรวมทั้งวัสดุประกอบหลักสูตร
และการบริหารและบริการหลักสูตรเป็นไปในทางที่ถูกต้องแล้วหรือไม่ และ 3)
เพื่อวัดผลดูว่าผลผลิตคือผู้เรียนมีลักษณะที่พึงประสงค์
เป็นไปตามจุดมุ่งหมายของหลักสูตรหรือไม่เพียงใด
ใจทิพย์
เชื้อรัตนพงษ์ (2539, หน้า 192-193) และศักดิ์ศรี ปาณะกุล (2545, หน้า 39) กล่าวสอดคล้องกันว่าการประเมินหลักสูตรมีจุดมุ่งหมายสำคัญคล้ายคลึงกันดังนี้
1) เพื่อหาทางปรับปรุงแก้ไขสิ่งบกพร่องที่พบในองค์ประกอบต่างๆ ของหลักสูตร
การประเมินผลในลักษณะนี้มักจะดำเนินในช่วงที่การพัฒนาหลักสูตรยังคงดำเนินการอยู่
เพื่อพิจารณาว่าองค์ประกอบต่างๆ ของหลักสูตร เช่น จุดหมาย โครงสร้าง เนื้อหา
การวัดผล ฯลฯ มีความสอดคล้องเหมาะสมหรือไม่
สามารถนำมาปฏิบัติในการนำหลักสูตรไปทดลองใช้หรือในขณะที่การใช้หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอนกำลังดำเนินอยู่ได้มากน้อยเพียงใดได้ผลเพียงใด
และมีปัญหาอุปสรรคอะไร จะได้เป็นประโยชน์แก่พัฒนาหลักสูตรและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบต่างๆ
ของหลักสูตรให้มีคุณภาพดีขึ้นได้ทันท่วงที 2)
เพื่อหาทางปรับปรุงแก้ไขระบบการบริหารหลักสูตร การนิเทศกำกับดูแล
และการจัดกระบวนการการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
การประเมินผลในลักษณะนี้จะดำเนินการในขณะที่มีการนำหลักสูตรไปใช้
จะได้ช่วยปรับปรุงหลักสูตรให้บรรลุตามเป้าหมายที่วางไว้ 3)
เพื่อช่วยในการตัดสินใจของผู้บริหารว่าควรใช้หลักสูตรต่อไปหรือควรยกเลิก
ควรใช้หลักสูตรเพียงบางส่วน
หรือยกเลิกทั้งหมดการประเมินผลในลักษณะนี้จะดำเนินหลังจากที่ใช้หลักสูตรไปแล้วระยะหนึ่ง
แล้วจึงประเมินเพื่อสรุปผลการตัดสินว่าหลักสูตรมีคุณภาพดีหรือไม่ดี
บรรลุตามเป้าหมายที่หลักสูตรกำหนดไว้มากน้อยเพียงใด
สนองความต้องการของสังคมเพียงใดและเหมาะสมกับการนำไปใช้ต่อไปหรือไม่ และ 4)
เพื่อต้องการทราบคุณภาพของผู้เรียนซึ่งเป็นผลผลิตของหลักสูตรว่า มีการเปลี่ยนแปลง
พฤติกรรมไปตามความมุ่งหวังของหลักสูตร
หลังจากผ่านกระบวนการมาแล้วหรือไม่อย่างไร
การประเมินผลในลักษณะนี้จะดำเนินการในขณะที่มีการนำหลักสูตรไปใช้หรือหลังจากการที่ใช้
หลักสูตรไปแล้วระยะหนึ่งก็ได้
สุนีย์ ภู่พันธ์
(2546, หน้า 250-251) กล่าวว่าการประเมินหลักสูตรมีจุดมุ่งหมาย
ดังนี้ 1)
เพื่อหาคุณค่าของหลักสูตรนั้นโดยดูว่าหลักสูตรที่จัดทำขึ้นนั้นสามารถสนองวัตถุประสงค์ที่หลักสูตรนั้นต้องการหรือไม่
สนองความต้องการของผู้เรียนและสังคมอย่างไร 2)
เพื่ออธิบายและพิจารณาว่าลักษณะของส่วนประกอบต่างๆ ของหลักสูตรในแง่ต่างๆ เช่น
หลักการ จุดมุ่งหมาย เนื้อหาสาระ การเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนการสอน
สื่อการเรียนการสอนและการวัดผลว่าสอดคล้องกันหรือไม่หรือสนองความต้องการหรือไม่ 3)
เพื่อตัดสินว่าหลักสูตรมีคุณภาพดีหรือไม่ดีเหมาะสมหรือไม่เหมาะสมกับการนำไปใช้
มีข้อบกพร่องที่จะต้องปรับปรุงแก้ไขอะไรบ้าง
การประเมินผลในลักษณะนี้มักจะดำเนินไปในช่วงที่การพัฒนาหลักสูตรยังคงดำเนินการอยู่เพื่อที่จะพิจารณาว่าองค์ประกอบต่างๆ
ของหลักสูตร เช่น จุดหมาย โครงสร้างเนื้อหา การวัดผล ฯลฯ
มีความสอดคล้องและเหมาะสมหรือไม่ สามารถนำมาปฏิบัติในช่วงการนำหลักสูตรไปทดลองใช้หรือในขณะที่การใช้หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอนกำลังดำเนินอยู่ได้มากน้อยเพียงใดได้ผลเพียงใด
และมีปัญหาอุปสรรคอะไร
เป็นประโยชน์แก่นักพัฒนาหลักสูตรและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบต่างๆ
ของหลักสูตรให้มีคุณภาพดีขึ้นได้ทันท่วงที 4)
เพื่อตัดสินว่าการบริหารงานด้านวิชาการและบริหารงานด้านหลักสูตรเป็นไปในทางที่ถูกต้องหรือไม่
เพื่อหาทางแก้ไขระบบการบริหารหลักสูตร การนำหลักสูตรไปใช้ให้มีประสิทธิภาพ 5)
เพื่อติดตามผลผลิตจากหลักสูตรคือผู้เรียนมีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมหลังจากการผ่านกระบวนการทางการศึกษามาแล้วตามหลักสูตรว่าเป็นไปตามความมุ่งหวังหรือไม่
6) เพื่อหาทางปรับปรุงแก้ไขสิ่งบกพร่องที่พบในองค์ประกอบต่างๆ ในหลักสูตร 7)
เพื่อช่วยในการตัดสินว่าควรใช้หลักสูตรต่อไปหรือควรปรับปรุงพัฒนาในสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
หรือเพื่อยกเลิกการใช้หลักสูตรนั้นหมด
การประเมินผลในลักษณะนี้จะดำเนินการหลังจากที่ใช้หลักสูตรไปแล้วระยะหนึ่ง
แล้วจึงประเมินเพื่อสรุปผลตัดสินว่าหลักสูตรมีคุณภาพดีหรือไม่ดี
บรรลุตามเป้าหมายที่หลักสูตรกำหนดไว้มากน้อยเพียงใด
สนองความต้องการของสังคมเพียงใด และเหมาะสมกับการนำไปใช้ต่อไปหรือไม่
อาภาภรณ์
รักความสุข (2546, หน้า 32) กล่าวว่าการประเมินหลักสูตรมีจุดมุ่งหมาย
ดังนี้ 1) เพื่อพิจารณาว่าส่วนประกอบต่างๆ ของหลักสูตร ได้แก่ จุดมุ่งหมาย เนื้อหา
สาระในวิชาการเรียนการสอน สื่ออุปกรณ์การเรียนการสอน การวัดและประเมินผล
มีความสอดคล้องกันและตอบสนองความต้องการของผู้เรียนมากน้อยเพียงใด 2)
เพื่อพิจารณาคุณค่าหรือคุณภาพของหลักสูตรและหาแนวทางแก้ไขข้อบกพร่อง 3)
เพื่อตัดสินหาทางเลือกในการปรับปรุงและพัฒนาให้เหมาะสมกับท้องถิ่น 4)
เพื่อติดตามผลผลิตของหลักสูตรคือ ผู้เรียนมีความเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมตรงตามเป้าหมายของหลักสูตรเพียงใด
วราภรณ์ แผ่นทอง
(2548, หน้า 48)
กล่าวว่าการประเมินหลักสูตรมีจุดมุ่งหมายเพื่อตรวจสอบคุณภาพของหลักสูตรทั้งด้านจุดมุ่งหมาย
เนื้อหาสาระ กิจกรรมการเรียนการสอน สื่อการสอน
วิธีการวัดและประเมินผลว่ามีความสอดคล้องและสนองต่อความต้องการของท้องถิ่นหรือไม่เพียงใด
เพื่อนำมาปรับปรุงแก้ไข
สุนีย์ ไพรี
(2548, หน้า 52)
กล่าวว่าการประเมินหลักสูตรมีจุดมุ่งหมายดังนี้ 1)
เพื่อพิจาณาการตัดสินคุณค่าหรือคุณภาพของหลักสูตรนั้นว่าหลักสูตรที่จัดทำขึ้นสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ของหลักสูตรหรือไม่
2) เพื่อค้นหาข้อบกพร่องของหลักสูตร ทั้งด้านเอกสารหลักสูตรที่กำหนดหลักการ
จุดหมาย โครงสร้างและเนื้อหาสาระ ตลอดจนกระบวนการของการนำหลักสูตรไปใช้
การบริหารหลักสูตร การจัดการเรียนการสอน การวัดผลประเมินผล และ 3)
เพื่อประเมินผลสัมฤทธิ์และคุณภาพของผู้เรียน
จากจุดมุ่งหมายของการประเมินหลักสูตรที่ได้กล่าวมาทั้งหมดสรุปได้ว่า
การประเมินหลักสูตรมีจุดมุ่งหมายดังนี้ 1)
เพื่อพิจารณาความสอดคล้องและเหมาะสมขององค์ประกอบต่างๆ ของหลักสูตร เช่น จุดหมาย
โครงสร้าง ขอบเขตเนื้อหาและความสัมพันธ์ของเนื้อหาวิชา
คุณภาพผู้บริหารและผู้ใช้หลักสูตร คุณภาพผู้เรียน
สื่อการเรียนการสอนและการวัดประเมินผลว่าสอดคล้องหรือไม่ 2)
เพื่อตัดสินว่าหลักสูตรมีคุณภาพเหมาะสมกับการนำไปใช้
สามารถตอบสนองจุดหมายของหลักสูตร
ผลผลิตของหลักสูตรคือผู้เรียนเป็นไปตามที่คาดหวังหรือไม่ 3)
เพื่อตัดสินว่าการบริหารงานด้านหลักสูตร การบริหารงานด้านวิชาการเหมาะสมหรือไม่
ช่วยในการตัดสินใจว่าการนำหลักสูตรไปใช้มีประสิทธิภาพเพียงใด
ส่วนใดของหลักสูตรที่เป็นส่วนดีเหมาะสมก็ดำรงไว้หรือพัฒนาให้ดีขึ้น
ส่วนใดของหลักสูตรที่เป็นส่วนด้อยมีข้อจำกัดมากสมควรเปลี่ยนแปลงหรือยกเลิก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น